Krajowa lista produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Ministerialna lista składa się z produktów, które cechuje przede wszystkim jakość, wyjątkowe cechy oraz właściwości wynikające z zastosowania tylko i wyłącznie tradycyjnych metod wytwarzania.
Lista została stworzona na mocy ustawy z dnia 17 grudnia 2004 o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych.
Za produkty tradycyjne uważa się metody wykorzystywane od co najmniej 25 lat. Wiek należy udowodnić za pomocą uźródłowionych przekazów książkowych, fotograficznych bądź nagraniowych. W momencie kiedy forma przekazu wydaje się uboga, wnioskodawca może przeprowadzić badania etnograficzne, np. rozmowy ze starszymi osobami - świadkami spożycia danego specjału.
Wszystkie produkty ubiegające się o taki wpis, a występuje o to ich producent powinny stanowić element tożsamości społeczności lokalnej i należeć do dziedzictwa kulturowego regionu, z którego pochodzi. Producenci nie nabywają żadnego prawa ani do ochrony, ani do promocji wpisanych produktów jako własnych, gdyż ochronie podlega sam produkt, a nie jego wytwórca.
Weryfikacją wniosku o wpis produktu na listę produktów tradycyjnych odpowiedzialny jest marszałek danego województwa, który przed dokonaniem oceny zwraca się do izby gospodarczej zrzeszającej producentów produktów regionalnych i tradycyjnych z prośba o wyrażenie jej opinii. Następnie wniosek o wpis przesyłany jest do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Minister odpowiedzialny jest za prowadzenie i uaktualnianie Listy Produktów Tradycyjnych, która publikowana jest w Dzienniku Urzędowym Ministra (raz w roku) oraz na stronach internetowych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Na listę trafić mogą produkty z różnych kategorii, a mianowicie produkty: mięsne, mleczne, rybnr, warzywa, owoce, wypieki, tłuszcze, oleje, miody, napoje, dania gotowe i inne - w tej kategorii mogą być wpisane wszystkie, które nie wchodzą w zakres merytoryczny punktów 1-9, a są wymienione w załączniku I do Traktatu ustanawiającego wspólnotę europejską (39 pozycji) w załączniku do Rozporządzenia Rady nr 2081/92 i 2082/92 z dnia 14 lipca–oraz 1992 r.
Produkt lokalny to przede wszystkim wyrób lub usługa, z którą utożsamiająsię mieszkańcy regionu. Jest on produkowany w sposób nieprzemysłowy, nie-masowy z surowców lokalnych lub przy użyciu lokalnych metod wytwarzania.Produkt lokalny to także produkt, który dla mieszkańców danego regionu jest wyrobem codziennym, natomiast dla osób z zewnątrz stanowi coś unikatowegoi specyficznego.Wytwarzaniem produktu lokalnego często zajmują się mali producenci rolni,którym taka produkcja zapewnia zbyt, przynosi zysk i daje źródło utrzymania.Taka produkcja wspiera także lokalną gospodarkę tworząc przedsiębiorczość.Produkty lokalne powinny być wysokiej jakości, produkowane z lokalnego,świeżego surowca (możliwe, że z rodzimych ras i starych odmian roślin) oraz konkurencyjne dla produktów produkowanych masowo. Umożliwiają bowiem skrócenie kanałów dystrybucji.
Produkt regionalny to pojęcie, które nabiera coraz większego znaczenia w standardach rolniczych Unii Europejskiej. Pojawiło się wtedy, gdy okazało się, że przez intensywną hodowlę wybranych ras zwierząt 30% zwierząt gospodarskich jest zagrożonych wyginięciem. Gdyby tak się stało, znacznie zmniejszyłaby się pula genetyczna tych zwierząt – co oznacza mniejszą odporność na wszelkie zagrożenia zewnętrzne, choroby i wirusy.
Wobec tych zagrożeń zwiększyło się zainteresowanie żywnością produkowaną w warunkach naturalnych. Wytwarzanie tego typu żywności wymaga często powrotu do tradycyjnych metod uprawy i hodowli, powrotu do wypasu na pastwiskach, ograniczenia stosowania hormonów i antybiotyków.
Ani w glebie, ani w roślinach, ani także w organizmach zwierząt nie powinny się znaleźć resztki substancji chemicznych, które często wykorzystywane są w produkcji rolniczej, szczególnie w gospodarstwach konwencjonalnych.
Rodzime rasy zwierząt, jako rasy charakterystyczne dla danego regionu lub kraju, są doskonale przystosowane do miejscowych warunków środowiskowych: klimatu, gleby, pożywienia. W związku z tym rzadziej chorują i wydają na świat potomstwo.
Ideą promującą i rozwijającą regionalną żywność, jak również specyfikę regionów w Unii Europejskiej jest sieć Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego.
Produkty będą oceniane w następujących kategoriach:
– Produkty regionalne pochodzenia zwierzęcego (np. mięso, ryby, drób, wędliny, mleko, sery, farsze, miód i jego przetwory)
– Produkty regionalne pochodzenia roślinnego (np. owoce, warzywa, konfitury, powidła, marmelady, octy, marynaty, soki, zakwasy, mąki, kasze, chleby i inne wypieki)
– Napoje regionalne (np. alkoholowe i bezalkoholowe)
– Inne produkty regionalne
|
Kulinarne Dziedzictwo sprowadza się do wspólnego logo,ustalonych kryteriów, uczestnictwa dla przedsiębiorstw, wspólnego marketingu i działań na szczeblu regionalnym i europejskim. WIĘCEJ INFORMACJI NA STRONIE: |
|
Jak to jest na Opolszczyźnie?
W dniu 26 stycznia 2009 roku Zarząd Województwa Opolskiego przyjął regulamin Regionalnej Sieci Dziedzictwa Kulinarnego Województwa Opolskiego, rozpoczynając tym samym nabór wniosków przedsiębiorców chętnych do uzyskania członkostwa w sieci.
Do sieci „ Dziedzictwo Kulinarne Opolskie” przyłączyć się mogą: restauratorzy, przetwórcy żywności oraz rolnicy.
Regulamin, formularz wniosku oraz więcej informacji dostępne są na stronie internetowej : https://zesmakiem.opolskie.pl/dokumenty-do-pobrania/
Specyficzne i oryginalne produkty żywnościowe mogą ubiegać się na szczeblu unijnym o jeden z trzech znaków:
Chroniona Nazwa Pochodzenia
|
|
Chronione Oznaczenie Geograficzne
|
|
Gwarantowana Tradycyjna Specjalność
|
|
Ważnym aspektem jest to, iż tu nikt nie jest właścicielem wymienionych oznaczeń. Oznaczenia te są dobrem narodowym, mającym na celu rozwój całego regionu , a nie jednostkowej firmy. Wymogiem jest, ażeby produkt do systemu europejskiego zgłaszała grupa producentów.
WIĘCEJ INFORMACJI NA STRONACH:
https://www.gov.pl/web/rolnictwo/lista-produktow-tradycyjnych12?page=1&size=10
https://zesmakiem.opolskie.pl/
